تعویق بارداری و ابتلا به آندومتریوز و چسبندگی رحم

قرصهای ضدبارداری باعث چسبندگی رحم نمیشود بلکه تعویق بارداری و ابتلا به آندومتریوز این مشکل را ممکن است بوجود آورد.

چسبندگی رحم فقط در صورت وجود عفونت ممکن است ایجاد میشود .
اصلا مهم نیست که چند سال جلوگیری انجام میگیرد ، در نازائی نقشی ندارد . اما بهتر است از قرص ضد بارداری بیش از شش ماه متوالی استفاده نشود . یعنی شش ماه از قرص استفاده میشود و شش ماه از روش دیگری برای جلوگیری استفاده کرد و دوباره میتوان شش ماه از قرص استفاده کرد .یعنی بطور متناوب ( شش ماه ) از قرص استفاده شود تا مشکل ناباروری ایجاد نشود.

دلایل متعددی نظیر اعمال جراحی قبلی، کیستهای تخمدان و آندومتریوز در پدید آمدن چسبندگی رحم نقش دارند، اما یکی از مهمترین علل می تواند عفونتها باشد.
البته مشکل اینجاست که از علل افزایش دهنده خطر ابتلا به آندومتریوز ، عدم بارداری یا تعویق آن یا سابقه فامیلی هست. خانمهایی که فرزندی تا سن 30 سالگی ندارند و آنهایی که بدون فرزند مانده اند بیشتر مستعد ابتلا به این حالت هستند. که خود این بیماری در چسبندگی رحم نقش داره و علت واقعی آندومتریوز هم ناشناخته است 

دکتر گیتا فکور بیات متخصص زنان، زایمان و نازایی؛
« آندومتریوز » یکی از عوامل چسبندگی رحم است

بنا بر آمار ارایه شده حدود 40 درصد از علل ناباروری به زنان مربوط می شود که بخشی از آن نتیجه ابتلا زن به بیماریهای گوناگون است. از جمله این بیماریها می توان به چسبندگی رحم و آندومتریوز اشاره کرد

دکتر گیتا فکور بیات متخصص زنان و زایمان به علل چسبندگی رحم اشاره می کند و می گوید: دلایل متعددی نظیر اعمال جراحی قبلی، کیستهای تخمدان و آندومتریوز در پدید آمدن این عارضه نقش دارند، اما یکی از مهمترین علل می تواند عفونتها باشد. این عفونتها در مراحل مختلف دیده می شود. برای نمونه برخی عفونتهای رحم بعد از بارداری ایجاد می شود که به آن عفونت «نفاس» می گویند.
این عارضه معمولاً در ده روز بعد از زایمان با تب ظاهر می شود. بنابراین اگر درمان نشود موجب عوارض دیگری مانند چسبندگی رحم می شود، زیرا در پی عفونت و وجود مرحله التهاب چسبندگی به وجود می آید که حتی منجر به نازایی می شود. البته عفونت رحم در زمان سقط هم دیده می شود. به هر حال از دلایل چنین عفونتی زایمانهای سخت و دستکاریهای رحم است.
وی در پاسخ به اینکه آیا همه زنان در روند زایمان یا سقط جنین عفونتی را تجربه می کنند؛ اظهار می کند: اصولاً یک سری میکروبها به طور طبیعی در شرایط عادی؛ در بدن زندگی می کنند و مشکلی ندارند، اما در برخی موارد مثل وجود سوء تغذیه و کم خونی مادر، میکروبهای یاد شده مهاجم می شوند و بعد از ورود به محوطه لگن؛ عفونت ایجاد می کنند که اگر درمان نشود باعث چسبندگی می شوند.
به هر حال، هجوم میکروبها در همه زایمانها وجود دارد، اما چون مقاومت بدن زیاد است، این فعالیتها کارآمد نیست. بنابراین در شرایط غیرطبیعی این عفونت رخ می دهد.
فکور بیات همچنین اضافه می کند: برخی از عفونتها در غیر دوران بارداری و زایمان دیده می شود که به آن «بیماری التهابی» می گویند. البته باید بگویم که در حالت طبیعی یک سری میکروبها در ناحیه داخل و دهانه رحم وجود دارد و بیماری زا نیستند، اما در شرایط خاص این میکروبها فعال شده و منجر به عفونت می شوند که در هر دفعه عفونت شانس چسبندگی رحم افزایش می یابد. بنابراین باید نسبت به درمان آن توجه کافی داشت، زیرا تجربه نشان داده هر بار عفونت می تواند به عفونت مستمر و مکرر تبدیل شود.
این پزشک زنان به علایم این بیماری اشاره کرده و می افزاید: درد در ناحیه تخمدانها و رحم از نشانه های عارضه مزبور است.

بافتهای مزاحم
امروزه برخی معتقدند که چسبندگی رحم دیگر جزو دلایل ناباروری نیست، زیرا با درمانهای مختلف قابل علاج است، اما یکی از راههایی که در حال حاضر برای درمان این عارضه انجام می شود استفاده از فیزیوتراپی است.
دکتر فکور بیات در این باره می گوید: در «دیاترمی»، که یکی از شیوه های فیزیوتراپی است، جریان متفاوت و عمیق ایجاد می شود. در این روش درمانی که به چسبندگیهای کم پاسخ می دهد، می تواند در کاهش درد فرد مبتلا هم مؤثر باشد زیرا در این روش در عضو پرخونی ایجاد می شود که ضمن کاهش التهاب در تسکین درد نیز نقش دارد. اما در چسبندگیهای شدید نظیر چسبندگی فیبروز این شیوه مؤثر نیست بنابراین از سایر روشهای درمان استفاده می شود.
وی در ادامه به «آندومتریوز» به عنوان یکی از علل چسبندگی رحم اشاره کرده و می افزاید: اصولاً آندومتر همان لایه داخلی رحم است که هر ماه به هنگام دوران قاعدگی ریزش می کند. در آندومتریوز این تکه ها به دلایل ناشناخته، به سایر اعضا در حفره لگن می چسبند و به هنگام قاعدگی تحت تأثیر هورمونها خونریزی می کنند، اما چون راهی برای خروج خون وجود ندارد، باعث تحریک بافت می شود. از این رو این ناحیه دردناک می شود. از علل افزایش دهنده خطر ابتلا به این بیماری، می توان به عدم بارداری یا تعویق آن یا سابقه فامیلی اشاره کرد.
وی با بیان اینکه این بیماری به سه سطح شدید، متوسط و خفیف تقسیم می شود، می گوید: با توجه به نوع آن درمانش متفاوت است، اما یکی از روشهای معمول استفاده از هورمونهای گونادورلین برای قطع تخمک گذاری و قاعدگی است. استفاده از سایر روشهای درمانی نیز مرسوم است که با توجه به شرایط بیمار اعمال می شود. برای مثال، در زنانی که در سنین بالا هستند یا علاقه ای به فرزندآوری ندارند از عمل جراحی و خروج رحم استفاده می شود.

مشکلات ژنتیکی و اختلالات هورمونی باعث بارداری های پوچ در زنان می شود

ربابه طاهری پناه متخصص زنان و نازایی در گفتگو با فارس افزود: مشکلات ژنتیکی و اختلالات کروموزومی، شکل رحم، مشکلات ایمونولوژی، اختلالات هورمونی و بیماریهای زنان از جمله اندومتریوز می تواند باعث بارداری های پوچ و سقط جنین شود.
وی گفت: جنین در سه ماهه اول بنا به علل مختلف می تواند از بین برود و در بعضی از سقط ها قطب جنین به طور کامل از بین می رود که سقط کامل نامیده می شود ولی در بعضی موارد ممکن است بخشی از قطب جنین در رحم باقی بماند که به وسیله کورتاژ از رحم خارج می کنند که سقط ناقص نامیده می شود.

این متخصص زنان و نازایی افزود: حاملگی پوچ زمانی است که قطب جنین در ساک رحم تشکیل نمی شود و در حاملگی پوچ مشکلات ژنتیکی از اهمیت بالایی برخوردار است که 50 درصد از تخم مربوط به مواد ژنتیکی مادر و 50 درصد مواد ژنتیکی پدر است. طاهری پناه گفت: اگر سیستم ایمنی مادر قوی باشد مواد ژنتیکی پدر را زود شناخته و آنتی بادی برای از بین بردن آن ساخته نمی شود که این حاملگی با موفقیت انجام می شود و نقش سیستم ایمنی مادر در حاملگی بسیار اهمیت دارد و با اولین حاملگی بدن مادر نسبت به آنتی بادی ها واکسینه می شود.

منبع: روزنامه قدس

درمان بیماری اِندومتریوز در زنان

پاسخ ها از خانم دکتر انسیه شاهرخ تهرانی‌ نژاد، متخصص بیماری‌های زنان و زایمان می باشد.

*سئوال) در چه مواردی این بیماری نیاز به درمان دارد؟

پاسخ) وقتی بیماری در افراد ایجاد علامت کرد، حتماً باید درمان شود. در مواقعی که مریض در حین قاعدگی یا مقاربت، درد شدید دارد حتماً نیاز به درمان دارویی هست. زمانی که مریض نازایی دارد، اگر اندومتریوز خیلی وسیع باشد، نیاز به عمل IVF (باروری خارج رحمی) وجود دارد. البته اگر اندومتریوز خفیف باشد، درمان دارویی کافی است.

به عبارتی در بیماران زیر نیاز به درمان طبی است: میل به بچه‌دار شدن و حفظ باوری، موارد خفیف تا متوسط بیماری، سن کم‌تر از 40- 35 سال. در صورت وجود اندومتریوز و مقاومت به درمان دارویی، اندومتریوز بیش‌تر از یک سانتی‌متر در تخمدان، چسبندگی و انتشار وسیع باید اقدام به جراحی و برداشت بافت ناحیه ی مبتلا نمود.

*روش‌های درمان اندومتریوز چیست؟

مواقعی که اندومتریوز خفیف است، معمولاً درمان‌های دارویی انجام می‌گیرد که بیش‌تر باعث متوقف شدن تخمک‌ گذاری می‌شود و شامل یک سری قرص‌های جلوگیری از حاملگی است که بیمار باید به صورت مداوم این قرص‌ها را مصرف کند و یا درمان‌هایی که شامل ترکیبات پروژسترونی است و آمپول‌های پروژسترونی تجویز می‌شود و یا یک نوع آمپول‌های تزریقی که بیمار باید هر ماه یک بار تزریق کند. این آمپول‌ها باعث می‌شوند که در بیمار تخمک ‌گذاری متوقف شود. توقف تخمک ‌گذاری باعث می‌شود که نقاط اندومتریوز مقداری آتروفیک شوند (تحلیل روند) و درد بیمار کم‌تر شود. در 90- 80 درصد موارد، درد بیمار با دارو تسکین می‌یابد و حدود 70- 50 درصد زنان با درمان موفق می‌توانند حامله شوند و حدود 20- 10 درصد بیماران پس از یک سال از درمان دچار عود علایم می‌شوند.

*توصیه شما به فرد مبتلا به اندومتریوز چیست؟

با توجه به این که بیماری اندومتریوز، یک بیماری پیش رونده بوده و حتی اگر در مرحله خفیف هم باشد ممکن است طی چند سال شدید شود، باید سریعاً برای درمان آن اقدام کرد. در افراد مبتلا باید ابتدا مشخص شود اندومتریوز در چه مرحله‌ای است و اگر بیمار ازدواج کرده و اندومتریوز دارد، بهتر است برای بچه‌دار شدن زودتر اقدام کند، چون ممکن است اندومتریوز پیشرفت کند و باعث نازایی شود. اگر هم بچه نمی‌خواهد بهتر است از روش‌های جلوگیری از بارداری (مانند قرص‌های ضدبارداری) استفاده کند. مصرف قرص‌های ضدبارداری باعث جلوگیری از پیشرفت اندومتریوز می‌شود.

هم‌چنین ترکیباتی مانند پروژسترون باعث می‌شوند اندومتریوز در همان مرحله باقی بماند و پیشرفت نکند.

*توصیه شما به این بیمار و افرادی مثل ایشان چیست؟

معمولاً خیلی از دردهای موقع قاعدگی دردهای دیسمنوره اولیه هستند که خیلی از خانم‌ها دچار آن می‌شوند و نبایستی خیلی نگران باشند، اما وقتی دردهای پیش رونده دارند باید به پزشک مراجعه کنند. اگر خانمی ازدواج نکرده بهتر است از درمان‌های دارویی استفاده کند، چون مصرف داروهای جلوگیری کننده حاملگی باعث می‌شود بیماری پیشرفت نکند و اگر ازدواج کرده توصیه می‌کنیم اگر شرایط مناسب برای باردار شدن دارند، هر چه زودتر اقدام به بارداری کنند. به طور کلی این افراد نباید از باردار شدن ناامید شوند.

در این خانم باید بررسی شود که اندومتریوز در چه مرحله‌ای است. در مرحله اول باید یک اسپرموگرام از شوهرشان داشته باشند که مطمئن شوند شوهرشان مشکل خاصی ندارد و یک بررسی هورمونی از خودشان انجام دهند. اگر اندومتریوز در مرحله خفیف باشد، درمان دارویی مثل داروهای تحریک کننده تخمک‌ گذاری انجام می‌گیرد و اگر اندومتریوز وسیع باشد باید لاپاروسکوپی شود. احتمال این که عدم بارداری ایشان به علت اندومتریوز باشد، زیاد است. اگر در این فرد اندومتریوز شدید باشد، بهتر است با لاپاروسکوپی چسبندگی‌ها آزاد شود. اگر این امکان وجود ندارد، می‌بایستی توسط IVF (لقاح خارج از رحم) اقدام به درمان کرد. ولی در نهایت این خانم نباید نگران باشد و از بارداری هم ناامید نشود، چون در این افراد یا از طریق ساده و معمولی امکان بارداری وجود دارد یا اگر در مرحله وسیع و شدید اندومتریوز باشند، از طریق روش‌های کمک به بارداری در این افراد می‌توان مشکل را بر طرف کرد.

منبع: tebyan.net